Anayasal nitelik, ulusal anayasa veya ulusal kanunlarla öngörülen, kişilerin özgürlüklerini ve haklarını koruyacak olan, çoğu zaman haklarının korunması için gerekli olan hükümleri içerir. Anayasal nitelikler genellikle devletin ve kişiler arasındaki sınırları, özel hakları ve devletin sorumluluklarını açıklamak için kullanılır.
Örneğin, Türkiye Anayasasının 2. Maddesi, "Herkesin, ifade, basın ve toplama özgürlüğüne sahip olduğunu" açıkça belirtir. Bu, her bireyin özgürce ifade etmesinin anayasal bir güvence altına alındığı anlamına gelir. Ayrıca, Anayasa'nın 13. Maddesi, herkesin hapishane veya özgürlüklerinin kısıtlanmasından önce hukukun korunmasını gerektirir. Anayasa, hapishane veya özgürlüklerinin kısıtlanmasından önce her bireyin suçlu olmadıklarının kanıtlanması gerektiğini de belirtir. Bu, her bireyin hakkını korumak için gerekli olan temel anayasal bir haktır.
Anayasal nitelik aynı zamanda herkesin, ekonomik, siyasi ve toplumsal haklarının korunmasını da sağlamaktadır. Örneğin, Anayasa'nın 40. Maddesi, her bireyin serbestçe iş arayıp bulma hakkına sahip olduğunu belirtir. Bu, herkesin çalışma hayatına katılma ve kariyer yapma hakkının anayasal bir güvence altına alındığı anlamına gelir. Aynı şekilde Anayasa'nın 42. Maddesi, herkesin sağlık hizmetlerinden yararlanma hakkına sahiptir. Bu, herkesin sağlık hizmetlerinden herhangi bir ayrım gözetmeksizin yararlanma hakkının güvence altına alındığı anlamına gelir.
Bu şekilde, anayasal nitelik, kişilerin özgürlüklerini ve haklarını korumak için belirlenmiş olan hükümleri içerir. Anayasal nitelik, kişilerin temel özgürlüklerini ve haklarını koruyacak olan, devletin sorumluluklarını ve sınırlarını da içermektedir.