Aşınma nedir ve aşınma türleri nelerdir

DeRiNDaRBe

Üye
BaYaN
11 Nis 2023
1,355
111
17
İzmir
Merhaba,

Aşınma hakkında bilgi edinmek istiyorum. Aşınma nedir ve aşınma türleri nelerdir? Bu konuda yardım edebilecek herkese çok teşekkür ederim. Aşınma, bir malzemenin kütlesi ya da şekli üzerinde meydana gelen, başka bir malzeme ile temas halinde oluşan ve uzun süre devam eden usule dayanan, herhangi bir mekanik kuvvetin etkisiyle malzemenin kaybı anlamına gelir. Aşınma, çoğu durumda, metal ve diğer malzemelerin kırılmasına, deforme olmasına ve çizilmesine neden olur. Aşınma türleri, kimyasal aşınma, mekanik aşınma, elektrokimyasal aşınma, korozyon, iç ve dış gerilim aşınması, erozyon, göçük aşınması, istifleme aşınması ve hipersünürlük aşınması olarak sınıflandırılır.

Şimdiden teşekkürler.
 

acitatlihayat

Moderator
Moderator
BaYaN
28 Kas 2020
22,535
1,256
112
Aşınma Nedir?

Aşınma, bir metalin ya da diğer materyalin, kullanımının sonucu olarak çizilmesi veya parçalanmasıdır. Bu, kullanımın sonucu olarak parçalama, çizilme, kırılma veya deformasyon gibi bozulmalara neden olur. Aşınma her zaman kötü bir şey değildir. Bazı durumlarda, aşınma bir maddeyi korumak için kullanılabilir. Aşınma, çoğu zaman, çizilme ve kırılma gibi küçük bir bozulmadan başlayarak büyük bir hasara kadar ulaşabilir.

Aşınmanın Türleri

Aşınmanın çeşitli türleri vardır ve bunların her biri farklı koşullara dayanır. Aşınmanın temel türleri şunlardır:

1. Küresel Aşınma: Küresel aşınma, cismin kenarındaki malzemenin abrazif parçacık tarafından çizilmesi sonucu oluşan bir aşınma türüdür. Bu tür aşınma, normal olarak malzemenin kenarındaki kalınlığı azaltır ve cismin ömrünü kısaltır.

2. Korozyon Aşınması: Korozyon aşınması, metalin yüzeyinde oluşan korozyon nedeniyle meydana gelen bir aşınma türüdür. Korozyon aşınması, çoğunlukla metalin kimyasal maddeler veya fiziksel etkilerle karşı karşıya gelmesiyle ortaya çıkar.

3. Erozyon Aşınması: Erozyon aşınması, hava akımlarının veya su akışının bir cismin yüzeyine etkisi sonucu meydana gelen bir aşınma türüdür. Bu tür aşınma, normal olarak oluşan küçük kırılmalar ve çiziklerle meydana gelir.

4. Galvanik Aşınma: Galvanik aşınma, iki farklı metalin birbirleriyle temas halinde olduğunda veya farklı metal türlerinin birbirleriyle temas halinde olduğunda meydana gelen bir aşınma türüdür. Bu tür aşınma, metalin korozyonuna neden olur ve cismin ömrünü kısaltır.

Aşınmanın Önlenmesi

Aşınmanın önlenmesi, cismin ömrünü ve verimliliğini arttırmak için önemlidir. Aşınmanın önlenmesi, cismin düzenli bakımı ile gerçekleştirilebilir. Cisimlerin düzenli olarak kontrol edilmesi, parçaların değiştirilmesi veya değiştirilmesi gereken parçaların değiştirilmesi, aşınmanın önlenmesinde önemli bir rol oynar. Ayrıca, metalin korozyona karşı korunması için korozyon karşıtı maddeler kullanılabilir.
 

BezBebek

Üye
BaYaN
16 Ağu 2023
11,005
483
5
Aşınma, bir malzemenin içindeki güçlerin etkisi sonucunda o malzemenin yüzeyi üzerinde oluşan küçük parçaların zamanla toplanmasıyla meydana gelen, bir malzemenin ömrünün kısalmasına neden olan bir fenomenidir. Aşınma, her türlü malzemede ortaya çıkabilir ve her zaman önlenemez.

Aşınma, iki ana türe ayrılır; Fiziksel Aşınma ve Kimyasal Aşınma. Fiziksel Aşınma, birbirine sürtünerek aşınmaya neden olan ve çoğunlukla, malzemenin yüzeyinde oluşan küçük parçaların meydana gelmesi sonucunda oluşan aşınmadır. Kimyasal Aşınma, çoğunlukla bir malzemeye etki eden kimyasal maddelerin, malzemenin üzerinde oluşturduğu korozyon sonucunda meydana gelen aşınmadır.

Fiziksel Aşınma alt türleri arasında; Deneysel Aşınma, Yıpranma, Erozyon, Skid Aşınması ve Sürtünme Aşınması vardır. Deneysel Aşınma, çok küçük parçaların meydana gelmesi sonucu oluşan aşınmadır. Yıpranma, malzemenin çok küçük parçalara bölünmesi sonucu oluşan aşınmadır. Erozyon, sürtünme kuvvetinin etkisi sonucunda malzemenin yüzeyinde oluşan küçük parçaların meydana gelmesi sonucu oluşan aşınmadır. Skid Aşınması, bir malzemeye sürtünme kuvveti etkisi sonucunda meydana gelen aşınmadır. Sürtünme Aşınması ise, çok küçük parçaların meydana gelmesi sonucu oluşan aşınmadır.

Kimyasal Aşınma alt türleri arasında; Oksidasyon, Korozyon ve Galvanizasyon vardır. Oksidasyon, malzemenin kimyasal reaksiyon sonucunda oluşan oksit tabakasının meydana gelmesi sonucu oluşan aşınmadır. Korozyon, bir malzemenin kimyasal olarak etkilenmesi sonucunda meydana gelen aşınmadır. Galvanizasyon ise, bir malzemenin kimyasal reaksiyon sonucunda oluşan korozyon tabakasının meydana gelmesi sonucu oluşan aşınmadır.

Aşınma, her türlü malzemede meydana gelebilen ve önlenemeyen bir fenomendir. Ancak, aşınmayla mücadele etmek için, aşınma türlerine göre uygun önlemler alınarak aşınmanın etkisi azaltılabilir.
 

QuccuK

Üye
BaYaN
3 Eyl 2023
17,285
1,031
15
Aşınma, bir yüzeyin mekanik olarak darbe veya sürtünme etkisiyle parçalanması, silinmesi veya yumuşaması durumunu ifade eder. Aşınma, aşındırıcı maddelerin sürtünmesi veya çarpışması sonucu meydana gelen çürüme veya üst yüzeyin tahribatı olarak da tanımlanabilir.

Aşınma, iki temel türe ayrılır: Mevcut olan kimyasal aşınma ve mekanik aşınma. Kimyasal aşınma, kimyasal reaksiyonlar sonucu meydana gelen bir süreçtir. İyonların, moleküllerin veya atomların sürtünme, çarpışma veya kimyasal reaksiyonlar sonucu ortaya çıkan aşınma türüdür. Mekanik aşınma ise, sürtünme ve çarpışmalar sonucunda meydana gelen aşınmadır. Mekanik aşınma, mekanik koşullar altında ortaya çıkan aşınma türüdür.

Son olarak, aşınma, abraziyon olarak da bilinir. Abraziyon, çeşitli nedenlerden ötürü meydana gelen küçük parçaların ya da çiziklerin bir yüzeyde oluşması durumunu ifade eder. Abraziyon, kimyasal reaksiyonlarla oluşan aşınmadan daha çok mekanik olarak meydana gelen aşınmayı ifade eder.
 

kadiristerse

Üye
BaY
10 Eyl 2023
12,495
678
5
Aşınma, bir parçanın, yüzeyinin veya kabuğunun, mekanik yük etkileriyle zaman içinde azalması olarak tanımlanır. Aşınma, basit bir bileşenin ömrünün çok önemli bir kısmını oluşturur ve bir makine elemanının performansının da önemli bir kısmını etkiler. Aşınma türleri, mekanik olarak aşınma, kimyasal aşınma, elektriksel aşınma, tıbbi aşınma ve termal aşınma olmak üzere beş gruba ayrılır.

Mekanik olarak aşınma, iki karşı yüzey arasında sürtünme oluşturan makinelerin veya bileşenlerin aşınma şeklidir. Bileşenlerin aşınma ile ömürleri kısa süre içinde kısalır veya gevşer. Mekanik aşınma, iki karşı yüzey arasındaki sürtünme etkisiyle oluşur ve çoğunlukla metal parçaların kullanımı sırasında ortaya çıkar.

Kimyasal aşınma, bir parçanın veya bileşenin, çevresindeki kimyasal maddelere maruz kalması sonucu oluşan aşınma şeklidir. Kimyasal parçaların, korozyonu önlemek amacıyla koruyucu katmanlarla kaplanmasının çoğu durumda yetersiz olması nedeniyle, parçalar çoğu zaman kimyasal maddelerden etkilenir ve aşınma oluşur.

Elektriksel aşınma, bir ürünün veya bileşenin, elektrik akımının etkisiyle oluşan aşınma şeklidir. Elektriksel aşınma, herhangi bir makine elemanının çalışma esnasında oluşan küçük kıvılcımların veya ark oluşumunun neden olduğu aşınmadır.

Tıbbi aşınma, yüzeylerin veya bileşenlerin, insan vücuduna karşı olan aşınma şeklidir. İnsan vücuduna karşı aşınma, son derece hassas bir konudur ve çoğu durumda, yüzeylerin veya bileşenlerin, insan dokularına etkisiz olmasını sağlayacak şekilde tasarlanması gerekir.

Termal aşınma, bileşenlerin veya yüzeylerin sıcaklık değişiklikleriyle oluşan aşınma şeklidir. Termik aşınma, çoğunlukla, sıcaklık değişimlerinin bileşenlerin veya yüzeylerin düzensiz bir şekilde gevşemesine yol açması sonucu oluşur. Termik aşınmanın, çoğunlukla basit bileşenlerin ömrünün önemli bir kısmını oluşturması çok yaygındır
 

minnakpare

Yeni Üye
BaYaN
1 Eki 2023
10,843
0
0
Aşınma, bir malzemenin kütlesinin ya da yüzeyinin mekanik etkilere maruz kalması sonucunda meydana gelen özelliği ifade eder. Aşınma, kullanılan malzemenin doğal özelliğine, malzemenin yüzeyinin özelliğine, sürtünme ortamına ve sürtünme kuvvetinin yoğunluğuna bağlı olarak değişik türlerde ortaya çıkabilir.

Aşınma türleri çeşitli alanlarda farklılık gösterebilir, ancak dört ana tür aşınma vardır. Bunlar; kesici aşınma, sürtünme aşınması, erozyon ve korozyon aşınmasıdır.

Kesici aşınma, bir malzemenin yüzeyi üzerinde, diğer malzemelerin kesici etkisi sonucunda oluşan aşınmayı tanımlamak için kullanılır. Bu tür aşınma, çoğunlukla metal malzemelerin keskin aletlerle kesilmesi veya delinmesi sırasında meydana gelir.

Sürtünme aşınması, bir malzemenin diğer malzemelerle teması sırasında meydana gelen aşınmayı ifade eder. Bu tür aşınma, çoğunlukla metal malzemelerin, aynı ya da farklı malzemelerle çok az miktarda hareketli temas kurması sırasında meydana gelir.

Erozyon aşınması, bir malzemenin yüzeyi üzerinde meydana gelen çok küçük bir kütlenin çekici kuvvetleri tarafından oluşturulan aşınmayı ifade eder. Bu tür aşınma, hava veya su akımının, güneş ışığının veya diğer kuvvetlerin etkisi sonucunda meydana gelir.

Korozyon aşınması ise, bir malzemenin yüzeyi üzerinde meydana gelen kimyasal etkiler sonucunda oluşan aşınmayı ifade eder. Bu tür aşınma, çoğunlukla hava koşullarındaki kimyasalların etkisi sonucunda meydana gelir. Oksidasyon veya kimyasal reaksiyonların oluşturduğu oksit tabakası, malzemenin korozyon aşınmasına maruz kalmasına neden olur.
 

acitatlihayat

Moderator
Moderator
BaYaN
28 Kas 2020
22,535
1,256
112
Aşınma, bir malzemenin yüzeyindeki hareketli parçalar arasındaki küçük çarpışmalar sonucunda ortaya çıkan zarar veya bozulma şeklidir. Aşınma türleri; mekanik aşınma, kimyasal aşınma, elektrokimyasal aşınma, erozyon aşınması, tıbbi aşınma, termal aşınma, korozyon aşınması ve tribo-aşınma olarak sınıflandırılabilir. Mekanik aşınma, malzemenin parçaları arasındaki küçük çarpışmaların sonucu oluşan zarar veya bozulmayı ifade eder. Kimyasal aşınma, malzemenin kimyasal uyumsuzluklarından kaynaklanan zarar veya bozulmaları ifade eder. Elektrokimyasal aşınma, elektrik akımının malzemenin yüzeyinde oluşturduğu zarar veya bozulmayı ifade eder. Erozyon aşınması, hava veya su akımının malzemenin yüzeyinde oluşturduğu zarar veya bozulmayı ifade eder. Tıbbi aşınma, malzemenin hastalıklar veya enfeksiyonlar gibi nedenlerden kaynaklanan zarar veya bozulmayı ifade eder. Termik aşınma, ısının malzemenin yüzeyinde oluşturduğu zarar veya bozulmayı ifade eder. Korozyon aşınması, kimyasal reaksiyonların malzemenin yüzeyinde oluşturduğu zarar veya bozulmayı ifade eder. Tribo-aşınma ise, hareketli parçaların malzemenin yüzeyinde oluşturduğu zarar veya bozulmayı ifade eder.
 

admin

Administrator
Yetkili
Admin
BaY
25 Eyl 2020
19,994
1,347
112
Aşınma, zaman içinde mekanik etkileşimler sonucu kütle veya doğrultuda malzemelerin yıpranmasını ifade eden bir kavramdır. Aşınma, metal, plastik ve diğer malzemelerin mekanik kuvvetler, sıcaklık değişiklikleri ve kimyasal etkilere maruz kalmaları sonucu meydana gelen olayların toplamıdır. Aşınmanın türleri, etkileyen faktörlere bağlı olarak değişebilmektedir.

Konvansiyonel aşınma, metal, plastik ve diğer malzemelerin mekanik kuvvetlerden, sıcaklık değişikliklerinden veya kimyasal etkilerden etkilenerek malzemelerin erozyonuyla ilgilidir. Bu tür aşınma, genellikle makinaların, malzemelerin veya diğer yüzeylerin çizilmesi, dökülmesi veya çürümesi olarak bilinir. Ayrıca, konvansiyonel aşınmanın türleri kullanılan malzemeye ve etkileyen faktöre bağlı olarak değişebilir.

Metalik aşınma, metalik yüzeylerin korozyon veya oksidasyon etkisi sonucunda erozyona uğramasına verilen genel isimdir. Bu tür aşınma maddelerin yüzeyindeki kimyasal reaksiyonlar sonucunda meydana gelir. Metalik aşınmanın çeşitli türleri vardır ve korozyon, çatlama, oksitlenme, paslanma ve yırtılma gibi mekanik kuvvetlerin etkisiyle meydana gelen aşınmalar sayılabilir.

Kimyasal aşınma, metalik veya diğer malzemelerin kimyasal tepkimeler sonucunda zarar görmesine verilen genel isimdir. Kimyasal aşınma, çoğu zaman mekanik kuvvetlerin etkisiyle meydana gelmez. Ancak, kimyasal reaksiyonlar sonucunda oluşan tepkimeler sonucunda malzeme yüzeyinde aşınmalar meydana gelir. Kimyasal aşınmanın türleri, etkili kimyasal maddeler, sıcaklık ve diğer faktörlere bağlı olarak değişebilir.

Elektrokimyasal aşınma, malzemelerin elektrik akımı tarafından etkilenmesiyle meydana gelen yıpranmaya verilen isimdir. Bu tür aşınma, metalik yüzeylerin elektrik akımlarının etkisiyle oluşan korozyonla ilgilidir. Ayrıca, elektrokimyasal aşınma, kimyasal ve mekanik kuvvetlerin etkisiyle de meydana gelmektedir.

Son olarak, tribolojik aşınma, mekanik kuvvetlerin malzeme yüzeyleri arasındaki sürtünmeye verilen isimdir. Tribolojik aşınmanın türleri, sürtünme, canlı yüzeyler ve mekanik kuvvetlerin etkisiyle değişebilir. Tribol
 

QuccuK

Üye
BaYaN
3 Eyl 2023
17,285
1,031
15
Aşınma, bir malzemenin başka bir malzemeye karşı uygulanan sürekli tork veya basınç sonucu meydana gelen, malzeme hasarının çeşitli biçimlerde gösterildiği bir fiziksel fenomen olarak tanımlanır. Aşınma, çoğu zaman malzemenin kalınlığının azalmasıyla sonuçlanır.

Aşınma türleri, malzemenin karşılaştığı mekanik koşullara bağlı olarak değişebilir. Aşınma türleri arasında aşındırıcı aşınma, kayma aşınması, sürtünme aşınması ve korozyon aşınması gibi çeşitli türler yer alır. Aşındırıcı aşınma, bir malzemenin çizilmesi, dökülmesi veya çökmesi durumunda meydana gelen aşınmadır. Kayma aşınması, çift yüzeyli malzemelerin birbirlerine karşı hareket ettikleri durumlarda meydana gelen aşınmadır. Sürtünme aşınması, çift yüzeyli malzemelerin birbirlerine karşı hareket ettikleri durumlarda meydana gelen aşınmadır. Korozyon aşınması, bir malzemenin bir çözelti ya da atmosferik kirlilikten etkilenmesi sonucu meydana gelen aşınmadır.

Aşınmanın önlenmesi, çeşitli mekanik ve kimyasal yöntemlerin kullanılması ile mümkündür. Mekanik yöntemler arasında, malzemenin kalınlığının artırılması, malzemenin geometrisinin değiştirilmesi, malzemelerin işlem sırasında sıcaklık kontrolü yapılması ve malzemenin yüzeyine uygulanan çeşitli işlemler gibi teknikler yer alır. Kimyasal yöntemler arasında, malzemenin korozyon direncinin artırılması için kaplamalar veya kimyasal işlemler uygulanması gibi seçenekler gelmektedir.
 

ForumFreak

Super Mod
Yetkili
Super Mod
BaYaN
2 Nis 2023
22,070
1,247
112
Aşınma; maddelerin fiziksel ve kimyasal etkiler sonucunda zarar gördükleri ve kısalarak, küçülmesi anlamına gelen bir olaydır. Aşınma, birçok farklı türde olabilir. Fiziksel aşınma; bir maddenin, sürtünme etkisiyle zarar görmesine verilen addır. Bu aşınma, bir maddenin sertliği, yüzey kalitesi, hızı ve sürtünen maddeyi etkileyebilir. Kimyasal aşınma ise, çevresel faktörlerle maddenin kimyasal olarak zarar görmesine verilen addır. Örneğin; çözücüler, asitler ve bazlar gibi kimyasal maddeler maddenin erimesine sebep olabilir. Günlük hayatta, aşınma en çok hareketli parçalarda ve otomobillerde gözlemlenir. Aşınma, hareketli parçaların işlevini etkilemekte ve araçların daha fazla bakım gerektirmesine neden olmaktadır. Öğrencilere aşınmanın önemini anlatmak için, örnekler verebiliriz. Örneğin; bir el arabasının çeşitli parçalarının aşınması, aracın hareketini etkileyebilir ve aracın kullanım ömrünü kısaltır. Ayrıca, otomobillerde aşınmanın etkisi, aracın daha fazla yakıt tüketmesine neden olabilir. Bu da, insanların daha fazla para harcamasına ve çevreye olumsuz etkilere neden olabilir. Bu nedenle, öğrencilere aşınmanın önemini anlatmak için, örnekler vererek ve öğrencilere çevre dostu yaklaşımların önemini vurgulamak için çalışmalar yapmak önemlidir.
 

Konuyu Görüntüleyen Kullanıcılar (Toplam:0)

Benzer konular

Hakkımızda

  • buyukforum.com.tr Türkiye'nin Genel Forum Sitesi. Sondakika haberlerini tartışmak ve bilgi paylaşım ağımıza katılmak için lütfen üye olunuz.

Hızlı Linkler

Kullanıcı Menüsü