Aykırılaşma, bir toplumun ya da bireyin, toplumsal normlar, değerler veya alışılagelmiş davranışlarla çatışmalarının sonucu olarak ortaya çıkan davranışta bir farklılaşmadır. Bu farklılaşma, bireyin özgür iradesiyle yapılan bir seçim olarak görülebilir, ancak daha çok toplumsal baskılar, ekonomik şartlar, kişisel özellikler veya sosyal bağlılıklar gibi faktörlerin etkisiyle gerçekleşebilir. Aykırılaşma, toplum içindeki güvenin, huzurun ve çatışmaz birlikteliğin bozulması olarak görülebilir.
Aykırılaşma, bireylerin, toplumsal normların veya alışılagelmiş davranışların ötesinde kendilerini ifade etme arzusuyla özgürce davranmalarıyla ortaya çıkar. Bireylerin, toplumun beklentilerini veya alışılagelmiş kurallarını çiğnemeleri, gerçekleri kabullenmeyerek hareket etmeyi tercih etmeleri, sosyal veya kültürel etiketleri reddetmeleri veya daha önce hiç yapılmamış bir şeyi yapıp arkadaşlarını şaşırtmak gibi eylemleri aykırılaşma olarak nitelendirilir.
Aykırılaşma, genellikle toplumsal normların kabul edilmesinin karşısına çıkan davranışlar olarak değerlendirilir. Ancak, yanlış anlaşılmamalıdır, çünkü toplumsal normların, çoğu zaman özgürlükleri kısıtlayan ve insanların haklarını ihlal eden kurallar olarak algılanmasına neden olabilir. Bu nedenle, bireylerin toplumsal normları reddetmesi veya meydana gelen farklılığın kabullenmesi toplumun gelişmesi için önemlidir.
Aykırılaşma, toplum içindeki bireylerin küçük gruplara ayrılmasına ve toplumsal çatışmalara neden olabilecek bir durum olarak görülebilir. Ancak, toplumsal gerçekleri kabullenmeyen ve değişimi sağlamaya çalışan bireylerin aykırılaşması, toplumun gelişmesinde ve dönüşümünde önemli bir role sahiptir.
