Azil, bir ülkeden diğerine ya da farklı bir ülkeye geçmeyi kast eden bir terimdir. Azil, ülkeler arasındaki uyumsuzlukların çözümü olarak görülmektedir. Bir insan, kendi ülkesinde barınamayacak durumlarda, kendi ülkesinin dışına çıkıp, başka bir ülkeye iltica edebilir. Bu durumda, bu kişiye ‘azil’ denir.
Türkiye'de, azil hakkının kullanılması için, kişinin kendi ülkesinde baskı, şiddet, siyasi baskı gibi nedenlerle gerçekten büyük bir mağduriyet yaşadığının tespiti gerekmektedir. Azil talebi oldukça ciddi bir durumdur ve bu taleplerin ciddiyeti çok fazla tartışılmaktadır. Türkiye'de, azil başvurusunda bulunan kişinin ülkesinde yaşadığı baskı, şiddet ve siyasi baskıyı kanıtlaması gerekir.
Azil talepleri, Avrupa İnsan Hakları ve Temel Özgürlükler Yüksek Mahkemesi tarafından incelenmektedir. Azil talebinin kabul edilmesi veya reddedilmesi kararının alınması süreci uzun sürebilir. Talebin kabul edilmesi durumunda, azil talebine konu olan kişiye belirli haklar verilir. Bunlar arasında; çalışma hakkı, güvenli bir yaşam sağlanması, eğitim hakkı, sağlık hakkı, evlenme ve aile kurma hakkı gibi haklar bulunur.
Türkiye'de azil talebi yapan kişinin, bu talebinin kabul edilmesi durumunda, vatandaşlık hakkı elde edebildiği de bilinmektedir. Ancak, vatandaşlık hakkını elde etmek için, azil talebini kabul eden ülkede 8 yıl ya da daha uzun bir süre yaşamış olması gerekmektedir.
Türkiye'de, azil başvurusunda bulunan kişilerin, ülkelerindeki şiddet, baskı ve siyasi baskıyı kanıtlamaları için, birçok belgeyi ve/veya delil sunmaları gerekmektedir. Kişinin azil talebini kabul etmeyi kolaylaştırmak için, bu belgelerin nitelikli ve güvenilir olması önemlidir.