Belirtili ve belirtisiz isim tamlaması arasındaki fark, tamlamanın ögesinin, özne olarak kullanılıp kullanılmayacağına göre belirlenir. Belirtili isim tamlaması, tamlamanın ögesinin özne olarak kullanılmasıdır. Örneğin, "Köpek, çok aktif bir hayvandır." cümlesinde, 'köpek' belirtili isim tamlamasıdır. Belirtisiz isim tamlaması ise tamlamanın ögesinin özne olarak kullanılmamasıdır. Örneğin, "Çok aktif bir hayvan, köpekti." cümlesinde, 'köpek' belirtisiz isim tamlamasıdır.
Belirtili ve belirtisiz isim tamlamaları arasındaki fark, tamlamanın işlevleri açısından önemli bir farklılıktır. Belirtili isim tamlamaları, tamlamanın özneyi tanımlayan bir öge olmasını sağlar. Yani, belirtilen öge, özneye bir isim verir. Belirtisiz isim tamlamaları ise, özneyi tanımlayan bir öge olmasını sağlamaz. Ancak, özneye bir özellik veya nitelik verir. Yani, belirtilen öge, özneye nitelik kazandırır.
Belirtili ve belirtisiz isim tamlamaları arasındaki fark, aynı zamanda dilbilimsel açıdan da önemlidir. Belirtili isim tamlamaları, özne olarak kullanılan ögenin, fiil ile birleşmeden önceki haliyle kullanılmasını gerektirir. Yani, öge özne olarak kullanıldığında, özneye ek olarak '-i/-ı' biçiminde ekler eklenir. Belirtisiz isim tamlamaları ise, özne olarak kullanılan ögenin, fiil ile birleşmeden sonraki haliyle kullanılmasını gerektirir. Yani, öge özne olarak kullanıldığında, özneye ek olarak '-ki/-kı' biçiminde ekler eklenir.
Sonuç olarak, belirtili ve belirtisiz isim tamlamaları arasındaki fark, tamlamanın ögesinin özne olarak kullanılıp kullanılmayacağına göre belirlenir. Belirtili isim tamlamaları, özneyi tanımlayan bir öge olmasını sağlar; belirtisiz isim tamlamaları ise, özneye nitelik kazandıran bir öge olmasını sağlar. Dilbilimsel olarak da, belirtili isim tamlamaları, özne olarak kullanılan ögenin, fiil ile birleşmeden önceki haliyle kullanılmasını gerektirirken, belirtisiz isim tamlamaları ise, özne olarak kullanılan ögenin, fiil ile birleşmeden sonraki haliyle kullanılmasını gerektirir.
