Orhaneli, Bursa ilinin en eski ilçelerinden biri olarak, tarihi bir öneme sahip. İlçenin eski ismi, Helvacı olarak bilinmektedir. Bu isim, Türkçe'de "helvacılar" anlamına gelen ve sıcak ve yaş helva satan çarşıların olduğu köylerin olduğu alan ile ilişkilendirilmektedir. Yine de, bu ismin nereden geldiği hakkında tam olarak net bir bilgi bulunmamaktadır.
Orhaneli'nin tarihi, özellikle Bizans dönemine kadar uzanır. Bizans dönemi sırasında, kasabanın adı Paneas olarak bilinirdi. Bu isim, I. Paneas'ın adıyla ilişkilendirilmektedir. Bizans döneminden sonra, ismi Helvacı olarak değiştirilmiştir.
Osmanlı döneminde, Orhaneli'nin adı, Orhan Bey tarafından verilmiştir. Türkçe'de "Orhan" anlamına gelen isim, İstanbul'da bulunan Orhan Gazi Camii'nden alınmıştır. Böylece, Orhaneli'nin eski ismi de Helvacı'dan Orhaneli'ye değiştirilmiştir.
Orhaneli, tarihi ve ekonomik açıdan büyük öneme sahiptir. İlçede, tarihi anıtlar, antik kalıntılar, eski evler ve camiler bulunmaktadır. Ayrıca, Orhaneli, turizm ve tarım alanlarında da ekonomik açıdan önemli bir potansiyel taşımaktadır.