Paşa rütbesi, Osmanlı İmparatorluğu'nda, özel ve ayrıcalıklı bir statüye sahip üst düzey askeri ve idari görevlerin yürütülmesinde kullanılan bir unvandır. Paşa ya da paşa unvanı, üst düzey bir görevlilik veya hizmet konusunda verilen bir ödüldür. Paşalar, Osmanlı İmparatorluğu'nda, üst düzey makamlarının ve büyük ülkelerin elçiliğini yürüten, güvenlik güçlerinin komutanları, bazı idari görevlerin yürütücüleri ve bazı kamu hizmetlerinin sağlanmasında önemli rol oynayan üst düzey askeri veya idari görevlilerdi.
Paşa rütbesi, özellikle de 18. yüzyıldan itibaren, Osmanlı İmparatorluğu'nun kurumsal yapısının bir parçası olarak, kurumsal kadrolarının üst düzey komuta ve idari görevlerinin yürütülmesinde kullanılan bir unvandı. Paşa unvanı, özellikle de 18. yüzyılda, Osmanlı İmparatorluğu'nda üst düzey askeri veya idari görevlerin yürütülmesinde kullanılan bir ödül olarak verilmiştir. 19. yüzyılda, paşalar, ülkedeki bütün üst düzey askeri ve idari görevleri yürüten, önemli kamu hizmetleri sağlayan ve ülkeyi temsil eden üst düzey görevliler arasında yer almışlardır.
Paşalar, ayrıca, Osmanlı İmparatorluğu ve Türkiye Cumhuriyeti'nde yetkili olan siyasi ve idari konularda kararlar alma yetkisine de sahipti. Paşalar, ayrıca İstanbul ve diğer büyük şehirlerde kurulmuş olan veya başka kurumların yönetiminde de bulunabilirlerdi. Paşalar, ayrıca, çok sayıda özel görevleri de üstlenmişlerdir.
Paşalar, Osmanlı İmparatorluğu'nun ölümünden sonra, Türkiye Cumhuriyeti'nde de aynı konumlarını korumuşlardır. Paşalar, Türkiye Cumhuriyeti'nde, üst düzey askeri veya idari görevler yürüten, önemli kamu hizmetleri sağlayan ve ülkeyi temsil eden üst düzey görevliler arasında yer almaktadır. Paşalar, ayrıca, ülkedeki bütün üst düzey askeri ve idari görevlerin yürütülmesinde, siyasi ve idari konularda kararlar almada ve çok sayıda özel görevlerde yetkili olan kişiler arasında yer almaktadır.