Stoma, insan vücudunda organların veya dokuların anatomik yerlerinden çıkarılıp cilt üzerine doğrudan yerleştirilen bir cerrahi açıklıktır. Stomaların en yaygın sebebi, kanser, apandisit, Crohn hastalığı, divertikülit, uzun süren ishal, şişkinlik veya kolostomi gibi kronik hastalıklardan kaynaklanan organların fonksiyon bozukluklarıdır. Çoğu zaman, stomaların amacı, hastaların dışarıdan organlarının salgılarının alınmasını sağlamaktır.
Stomaların açılması çok farklı nedenlere bağlı olabilir. Tıbbi durumlar ve hastalıklar çoğu zaman stoma açmaya neden olur. Bazı durumlarda, hastaların organlarının fonksiyonlarını etkileyen cerrahi ameliyatlar stoma açılmasını gerektirebilir. Örneğin, apandisit, kolon kanserleri ve Crohn hastalığı gibi kronik hastalıklarda, organların fonksiyonlarının bozulmasından dolayı stomalar açılabilir. Ayrıca, üreter taşları, üreter tıkanıklığı, mesanenin tıkanıklığı veya kabızlık gibi durumlarda da stomalar açılabilir.
Stomaların amacı, hastaların iç organlarından salgılarının toplanmasını veya dışarıya akışının kontrol edilmesini sağlamaktır. Bu amaçla, stomalar genellikle üç farklı şekilde açılır. Bunlar, kolostomi, ileostomi ve ureterostomidir. Kolostomi, kolonun dışarıya geçirilmesine veya sıvının kontrol edilmesine olanak sağlayan bir stomadır. İleostomi, ileumun dışarıya geçirilmesine veya sıvının kontrol edilmesine olanak sağlayan bir stomadır. Ureterostomi, üreterin dışarıya geçirilmesine olanak sağlayan bir stomadır.
Stomalardan dolayı oluşabilecek bazı riskler ve komplikasyonlar arasında infeksiyon, stomaların tıkanması, çatlama, kanama veya dışkının kaçırılması sayılabilir. Stomaların korunması ve bakımı çok önemlidir. Buna ek olarak, stoma bakımının özel eğitim gerektirdiği unutulmamalıdır. Stomaların korunması ve bakımı, hastaların yaşam kalitesini arttırmaya yardımcı olacaktır.