Göktaşı çeşitleri, meteor ya da meteorit; bir gezegenin yahut uydunun yüzeyine ulaşmak amacı ile atmosferden geçen, nispeten küçük sayılabilecek bir katı enkaz kalıntısına verilen isimlerdir. Bu kalıntının kaynağı kuyruklu yıldız, meteorit veya asteroit olmaktadır. Bu cisimler atmosfere giriş yapmaları ile basınç, sürtünme veya pek çok kimyasal etkileşimin sonucu olarak ısınmaya ve doğal olarak ısı yaymaya başlarlar. Isı yaymaları ile ışık çıkaran bu cisimlere kayan yıldız da denmektedir.
de bulunmaktadır. Uzay bilimciler en parlak meteorlara bolit ismini vermiştir. Siz değerli bilim severler için bu gök taşı çeşitlerinden ve göktaşı nedir sorusunun yanıtından detaylıca bahsedeceğiz. Göktaşı çeşitlerinin atmosferi aştığında bıraktığı etkiler değişkenlik göstermektedir.
Göktaşı çeşitleri temel olarak üçe ayrılmaktadır: Demir temelli göktaşları, taşlı ve demirli göktaşları ve son olarak taşsı gök taşları. Bu üç temel göktaşı çeşidinin her birinde alt gruplar bulunmaktadır.
1- Demir Temelli Göktaşları
Metalin dayanıklı yapısı sebebi ile, günümüzde bulunmuş ve iyi durumlardaki göktaşlarının bazıları demirdir. Ayrıca asteroitler yeryüzüne çarpana dek parçalanmadan, tek parça halinde kaldığından. Dünya üzerinde bulunan kraterlerin büyük çoğunluğu demirli göktaşları tarafından açılmıştır. Ayrıca mıknatıslar, özellikle demir göktaşlarının yüzeyleri üzerinde bulunan noktaları gerçek metalde olduğu gibi oldukça güçlü biçimde çeker. Uzun lafın kısası, en güçlü göktaşları, demirli göktaşı grubunda bulunmaktadır.
2- Taşsı Göktaşları
Taş tipi göktaşları neredeyse tamamen kaya temelindedir ve aynı zamanda en yaygın çeşittir. Bu aile altında düzinelerce alt grup bulunmaktadır. Taşlı grubun en yaygın ve basit dağılımı akondrit, kondrit ve eşsiz kökenleri bulunan gezegensel akondritlerdir.
Kondrit: Kondrit göktaşı kondrül olarak isimlendirilen minik küresel yapılar barındıran uzayda bulunan bir kaya türüdür. Bu tür, asgari yerçekiminde soğuyup, küçük kürelere dönüşmekte olan erimiş kaya parçacıklarıdır. Kondrütlerin bazıları kümeleşerek daha büyük parçacıklar ve hatta kayalar halini alarak asteroit büyüklüğüne ulaştı ve Dünya’ya kadar ulaştı.
Akondrit göktaşı: kondrülleri bulunmayan göktaşlarıdır. Yeryüzü bazaltı veya plütonik kayaçlara benzeyen materyaller içerirler. Kristalleşme ve erime sebebi ile farklılaşmış ve değişkenlik gösteren oranlarda yeniden yapılanmıştır. Bunun doğal sonucu olarak akondritlerin kendilerine has bir dizilimi ve volkanik süreçler geçirdiğini kanıtlayan mineraller içeren bir yapısı bulunmaktadır. Tüm meteorların yüzde sekizinde akondritler bulunmaktadır.
Gezegensel akondrit göktaşı: Gezegensel akondrit tipi, Ay ve Mars’tan gelen meteorlardır. Ay göktaşlarını yakından tanımamızın nedeni NASA Apollo astronotlarının Dünya’ya getirdiği Ay kayaçlarıdır. Marslı göktaşları ise, Mars atmosferinde bulunan gazlarla eşleşen küçük miktarlarda sıkıştırılmış gaza sahip bulunmaktadır.
3- Taşsı-Demirli Göktaşları
Taşlı demir göktaşları yaklaşık olarak yüzde elli kaya ve yüzde elli nikel-demir metal karışımıdır. Taşlı ve demirli meteorların iki alt grubu bulunur. BunlarOlivin kristalleri içeren pallazitler ve kaya kısmı olarak pek çok farklı slikat minerali içeren mezosiderlerdir. Bu türlerin ikisinde de metaller kayayı tamamen çevirir. Bir diğer deyiş ile metal damarların içerisinde veya izole yerlerde değil. Meteorun mineral yarısını çeviren matris olarak bulunmaktadır. Taşlı demir familyası, üç göktaşı grubunun en nadir görülenidir ve pek çok kişiye göre tüm göktaşları içerisinde en güzel görünenidir.
Füzyon Kabuğu Nedir?
Tüm göktaşları atmosfere çok yüksek hızlarda giriş yapar ve düşüşe başlar. Göktaşı çeşidi fark etmeksizin dış kısımları yanar. Bu yanma erimeye yol açar ve füzyon kabuğu adı verilen camsı bir dış kaplama bırakır. Bu camsı yapıya füzyon kabuğu denir. Ancak füzyon kabuğu zamanla yok olur.
de bulunmaktadır. Uzay bilimciler en parlak meteorlara bolit ismini vermiştir. Siz değerli bilim severler için bu gök taşı çeşitlerinden ve göktaşı nedir sorusunun yanıtından detaylıca bahsedeceğiz. Göktaşı çeşitlerinin atmosferi aştığında bıraktığı etkiler değişkenlik göstermektedir.
Göktaşı çeşitleri temel olarak üçe ayrılmaktadır: Demir temelli göktaşları, taşlı ve demirli göktaşları ve son olarak taşsı gök taşları. Bu üç temel göktaşı çeşidinin her birinde alt gruplar bulunmaktadır.
1- Demir Temelli Göktaşları
Metalin dayanıklı yapısı sebebi ile, günümüzde bulunmuş ve iyi durumlardaki göktaşlarının bazıları demirdir. Ayrıca asteroitler yeryüzüne çarpana dek parçalanmadan, tek parça halinde kaldığından. Dünya üzerinde bulunan kraterlerin büyük çoğunluğu demirli göktaşları tarafından açılmıştır. Ayrıca mıknatıslar, özellikle demir göktaşlarının yüzeyleri üzerinde bulunan noktaları gerçek metalde olduğu gibi oldukça güçlü biçimde çeker. Uzun lafın kısası, en güçlü göktaşları, demirli göktaşı grubunda bulunmaktadır.
2- Taşsı Göktaşları
Taş tipi göktaşları neredeyse tamamen kaya temelindedir ve aynı zamanda en yaygın çeşittir. Bu aile altında düzinelerce alt grup bulunmaktadır. Taşlı grubun en yaygın ve basit dağılımı akondrit, kondrit ve eşsiz kökenleri bulunan gezegensel akondritlerdir.
Kondrit: Kondrit göktaşı kondrül olarak isimlendirilen minik küresel yapılar barındıran uzayda bulunan bir kaya türüdür. Bu tür, asgari yerçekiminde soğuyup, küçük kürelere dönüşmekte olan erimiş kaya parçacıklarıdır. Kondrütlerin bazıları kümeleşerek daha büyük parçacıklar ve hatta kayalar halini alarak asteroit büyüklüğüne ulaştı ve Dünya’ya kadar ulaştı.
Akondrit göktaşı: kondrülleri bulunmayan göktaşlarıdır. Yeryüzü bazaltı veya plütonik kayaçlara benzeyen materyaller içerirler. Kristalleşme ve erime sebebi ile farklılaşmış ve değişkenlik gösteren oranlarda yeniden yapılanmıştır. Bunun doğal sonucu olarak akondritlerin kendilerine has bir dizilimi ve volkanik süreçler geçirdiğini kanıtlayan mineraller içeren bir yapısı bulunmaktadır. Tüm meteorların yüzde sekizinde akondritler bulunmaktadır.
Gezegensel akondrit göktaşı: Gezegensel akondrit tipi, Ay ve Mars’tan gelen meteorlardır. Ay göktaşlarını yakından tanımamızın nedeni NASA Apollo astronotlarının Dünya’ya getirdiği Ay kayaçlarıdır. Marslı göktaşları ise, Mars atmosferinde bulunan gazlarla eşleşen küçük miktarlarda sıkıştırılmış gaza sahip bulunmaktadır.
3- Taşsı-Demirli Göktaşları
Taşlı demir göktaşları yaklaşık olarak yüzde elli kaya ve yüzde elli nikel-demir metal karışımıdır. Taşlı ve demirli meteorların iki alt grubu bulunur. BunlarOlivin kristalleri içeren pallazitler ve kaya kısmı olarak pek çok farklı slikat minerali içeren mezosiderlerdir. Bu türlerin ikisinde de metaller kayayı tamamen çevirir. Bir diğer deyiş ile metal damarların içerisinde veya izole yerlerde değil. Meteorun mineral yarısını çeviren matris olarak bulunmaktadır. Taşlı demir familyası, üç göktaşı grubunun en nadir görülenidir ve pek çok kişiye göre tüm göktaşları içerisinde en güzel görünenidir.
Füzyon Kabuğu Nedir?
Tüm göktaşları atmosfere çok yüksek hızlarda giriş yapar ve düşüşe başlar. Göktaşı çeşidi fark etmeksizin dış kısımları yanar. Bu yanma erimeye yol açar ve füzyon kabuğu adı verilen camsı bir dış kaplama bırakır. Bu camsı yapıya füzyon kabuğu denir. Ancak füzyon kabuğu zamanla yok olur.
