Sosyal Bilimlerde Yöntembilim Sorunu ve Çözüm Önerileri
Sosyal bilimlerde yöntem tartışmaları uzun yıllardır devam etmektedir. Pozitivist paradigma çerçevesinde gelişen sosyal bilim anlayışı katı bir şekilde doğa bilimsel yöntemleri taklit etmeye çalışmıştır. Ancak doğa bilimleri ile sosyal bilimlerin konusu, içeriği ve amacı birbirinden farklı olduğu için bu yaklaşım eleştirilmiştir. Sosyal bilimlerde kullanılan yöntemlerin, incelenen olguların yapısına ve araştırma sorularına uygun olması gerektiği savunulmuştur. Bu çerçevede sosyal bilimler için özgün yöntem arayışları ortaya çıkmıştır.
Nitel-Nicel Tartışması
Sosyal bilimlerde kullanılan araştırma yöntemleri genellikle nitel ve nicel yöntemler olarak ikiye ayrılmaktadır. Nitel yöntemler, olguları kendi doğal ortamlarında ve bütüncül bir bakış açısıyla incelemeye odaklanır. Nicel yöntemler ise olguları sayısal verilerle açıklamaya ve genelleme yapmaya yöneliktir. Nitel-nicel yöntem tartışması uzun yıllardır sosyal bilimlerde yöntem sorununun temelini oluşturmaktadır.
Nitel Araştırmaların Yükselişi
Özellikle 20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren nitel araştırma yöntemleri sosyal bilimlerde daha fazla ilgi görmeye başlamıştır. Nitel yöntemlerin esnekliği, derinlemesine ve bütüncül bilgi üretme potansiyeli bu ilginin temel nedenlerindendir. Ancak nitel araştırma sonuçlarının genellenebilirliği ve güvenirliği nicel yöntemlere göre daha az olması nedeniyle bu yöntemler eleştirilmiştir.
...
Kaynakça
Legewie, H., & Schervier-Legewie, B. “Forschung ist harte Arbeit, es ist immer ein Stück Leiden damit verbunden. Deshalb muss es auf der anderen Seite Spaß machen.” S. 15-22. içinde „Anspruchsvolle Forschung“ Qualitative Sozialforschung, Springer Fachmedien Wiesbaden, Wiesbaden, 2016.
May, T. Sosyal Bilimlerde Yöntem. Ankara:TAİSE, 2010. 89-152.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2013. 35-62.
Sosyal bilimlerde yöntem tartışmaları uzun yıllardır devam etmektedir. Pozitivist paradigma çerçevesinde gelişen sosyal bilim anlayışı katı bir şekilde doğa bilimsel yöntemleri taklit etmeye çalışmıştır. Ancak doğa bilimleri ile sosyal bilimlerin konusu, içeriği ve amacı birbirinden farklı olduğu için bu yaklaşım eleştirilmiştir. Sosyal bilimlerde kullanılan yöntemlerin, incelenen olguların yapısına ve araştırma sorularına uygun olması gerektiği savunulmuştur. Bu çerçevede sosyal bilimler için özgün yöntem arayışları ortaya çıkmıştır.
Nitel-Nicel Tartışması
Sosyal bilimlerde kullanılan araştırma yöntemleri genellikle nitel ve nicel yöntemler olarak ikiye ayrılmaktadır. Nitel yöntemler, olguları kendi doğal ortamlarında ve bütüncül bir bakış açısıyla incelemeye odaklanır. Nicel yöntemler ise olguları sayısal verilerle açıklamaya ve genelleme yapmaya yöneliktir. Nitel-nicel yöntem tartışması uzun yıllardır sosyal bilimlerde yöntem sorununun temelini oluşturmaktadır.
Nitel Araştırmaların Yükselişi
Özellikle 20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren nitel araştırma yöntemleri sosyal bilimlerde daha fazla ilgi görmeye başlamıştır. Nitel yöntemlerin esnekliği, derinlemesine ve bütüncül bilgi üretme potansiyeli bu ilginin temel nedenlerindendir. Ancak nitel araştırma sonuçlarının genellenebilirliği ve güvenirliği nicel yöntemlere göre daha az olması nedeniyle bu yöntemler eleştirilmiştir.
...
Kaynakça
Legewie, H., & Schervier-Legewie, B. “Forschung ist harte Arbeit, es ist immer ein Stück Leiden damit verbunden. Deshalb muss es auf der anderen Seite Spaß machen.” S. 15-22. içinde „Anspruchsvolle Forschung“ Qualitative Sozialforschung, Springer Fachmedien Wiesbaden, Wiesbaden, 2016.
May, T. Sosyal Bilimlerde Yöntem. Ankara:TAİSE, 2010. 89-152.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2013. 35-62.
